W pogoni za poprawą konkurencyjności, inspirowane powiedzeniem „rób to, na czym znasz się najlepiej”, firmy coraz mocniej koncentrują się na podstawowej działalności.

Owocem tej strategii jest coraz powszechniejsze przekazywanie różnorodnych funkcji w odpowiedzialność zewnętrzną. Nikogo nie dziwią informacje o oddaniu w outsourcing takich „pobocznych” obszarów jak rozliczanie listy płac, IT, usługi ochroniarskie czy utrzymanie czystości.

Kolejnym obszarem, który wchodzi tu w grę, są procesy logistyczne. Warto zastanowić się, jak decyzja o outsourcingu logistyki może wpłynąć na efektywność firmy, a także, jakie konsekwencje przynosi dla jej organizacji, w tym dla rozwiązań informatycznych.

Trzecia strona w logistyce

Sprawność procesów operacyjnych, w tym systemu dystrybucji, ma znacznie większy wpływ na efektywność firmy i jej pozycję konkurencyjną niż np. usługi ochroniarskie czy usługi utrzymania czystości. Szybkość, terminowość i bezbłędność dostaw to czynniki, dzięki którym można pozyskać i pogłębić zaufanie klientów.

Aby skutecznie zarządzać dystrybucją, nie wystarczy bynajmniej dobry kontrakt z firmą kurierską. Na sprawność całości wpływa każde ogniwo procesu logistycznego. Wiele błędów może powstać już w momencie przygotowywania, pakowania i adresowania dostaw.

Zapewnienie sprawnego działania systemu logistyki i dystrybucji wymaga sporych inwestycji w magazyny, sprzęt, system informatyczny a przede wszystkim w personel, na którym spoczywa ciężar prawidłowego wykonywania operacji. To nie tylko kwestia sporych środków pieniężnych, ale także niełatwej operacji budowy kompetencji w tym zakresie.

Dlaczego więc nie przekazać tych procesów wyspecjalizowanej firmie? Być może operator logistyczny (tzw. 3PL – Third-Party Logistics Provider) lepiej i taniej zadba o przechowywanie towarów, kompletowanie i realizację dostaw niż własny dział logistyki.

Nie utracić kontroli

Przekazanie w outsourcing choćby części procesów logistycznych stanowi spore wyzwanie. Oznacza zmianę w funkcjonowaniu wielu działów czy obszarów firmy. Dlatego, oprócz wyboru właściwego operatora logistycznego, na końcowy efekt (opłacalność decyzji o outsourcingu logistyki) ma wpływ staranne przeprowadzenie zmian, w tym także modyfikacji w systemie ERP przedsiębiorstwa decydującego się na outsourcing logistyki.

Trzeba przecież połączyć system z nowym ważnym partnerem biznesowym. Gdy chodzi o stabilność i bezpieczeństwo wymiany danych z „trzecią stroną”, nie może być mowy o kompromisie. Rodzi to duże wyzwania związane z integracją różnych rozwiązań informatycznych.

Z drugiej strony, to właśnie rozwiązania informatyczne są receptą na zapewnienie kontroli nad procesami będącymi w gestii operatora logistycznego. Warto przy tym zwrócić uwagę, że im bardziej złożone są funkcje przekazywane na zewnątrz, tym większy wpływ doboru właściwych narzędzi IT na sprawne funkcjonowanie nowego modelu biznesu z „zewnętrzną” logistyką.

Pod nadzorem systemu

Rozwiązania IT, w tym zmodyfikowany system ERP, powinny zapewniać firmie pełne panowanie nad outsourcowanymi funkcjami. System powinien nie tylko umożliwiać wykonanie wszystkich operacji magazynowych tj. przyjęć, wydań, przeksięgowań.

Kontrola to nie tylko przeprowadzana raz na jakiś czas w obecności przedstawicieli obu firm inwentaryzacja. To również możliwość sprawdzania statusu zlecenia – w jakim stopniu jest ono zrealizowane, czy też oceny poziomu zadowolenia klienta, mierzonego np. według kompletności zapakowania, czy czasu, jaki upłynął od momentu złożenia zlecenia, do momentu dostarczenia przesyłki do adresata. System powinien umożliwiać taką kontrolę bez konieczności wykonywania telefonów do pracowników operatora, a jedynie poprzez sprawdzenie we własnym rozwiązaniu informatycznym.

Współpraca z operatorem umożliwia nam skoncentrowanie się na podstawowej działalności, czyli sprzedaży usług telekomunikacyjnych

 

Korzyści z rozwiązań IT nie powinny kończyć się na właściwym raportowaniu, ale winny iść znacznie dalej, pozwalając na sprawniejszą realizację procesów.

Przykładowo, istotna może okazać się możliwość wydruku kompletu dokumentów przez operatora logistycznego. Nie chodzi tylko o list przewozowy, dokument WZ czy też inny dokument magazynowy. Ważne jest, by kurier mógł przekazywać adresatom inne towarzyszące dokumenty np. fakturę. W ten sposób firma zaoszczędzi na kosztach wysyłek, a odbiorca otrzyma wszystko, czego potrzebuje za jednym razem i z jednej ręki.

Zadanie takie jest jednym z bardziej złożonych. Wymaga nie tylko odpowiedniego wsparcia przez system informatyczny, ale także wypracowania dużego zaufania pomiędzy współpracującymi firmami, gdyż w pośredni sposób przekazywane są dane o rabatach, upustach itp.

Partner na lata

Procesy logistyczne są znacznie bardziej krytyczne dla firm niż inne obszary, przekazywane najczęściej w outsourcing. Znacznie większy jest też dla firmy koszt (finansowy, organizacyjny) rozpoczęcia działania w nowym modelu organizacyjnym. Również z punktu widzenia operatora rozpoczęcie świadczenia usług dla nowego dużego klienta może się wiązać z dużą inwestycją: w nowe magazyny, personel czy własne rozwiązania informatyczne.

Dlatego kontrakty na outsourcing zawiera się na okres wielu lat, a partnera logistycznego należy dobierać wyjątkowo starannie. Powierzenie dystrybucji firmie najtańszej na rynku niekoniecznie się okaże najlepszym rozwiązaniem. Trzeba się zastanowić, jaki partner najlepiej zorganizuje dane procesy.

Sprawność komunikacji umożliwia szybką reakcję na zamówienie klienta lub zmiany popytu

 

Oczywiście, nie ma dwóch identycznych kontraktów na outsourcing logistyki, a usługi są szyte na miarę. Jednak w każdym wypadku liczy się doświadczenie operatora w określonej branży.

Pamiętajmy, że decydując się na outsourcing logistyki, oddajemy własne wyroby, towary do zewnętrznego magazynu – a bazę danych naszych klientów przekazujemy w „obce” ręce. W zamian za to możemy zyskać rzetelnych, wysoko wykwalifikowanych pracowników, których zatrudnia nasz partner logistyczny. Od nich i ich organizacji pracy zależy spora część naszego wspólnego sukcesu.

Komórki na zewnątrz

Przykładem dużej polskiej firmy, która zdecydowała się na ten krok, jest Polkomtel, który w końcu 2004 r. przekazał w outsourcing procesy związane z magazynowaniem i wysyłką towarów. Celem zmian było zarówno usprawnienie procesów logistycznych, jak i obniżenie ich kosztów.

Obecnie magazynem zarządza firma zewnętrzna (arvato services Polska z Grupy Bertelsmann, www.arvato.pl). Operator dokonuje m.in. przyjęć telefonów komórkowych i gadżetów reklamowych od dostawców, kompletuje zestawy Simplus, realizujewysyłki do biur sprzedaży i klientów indywidualnych oraz obsługuje zwroty towarów. Na potrzeby kompleksowej obsługi logistycznej Polkomtela arvato wykorzystuje 4000 m2 powierzchni magazynowej w Prologis Park Błonie.

Dariusz Poterek, Kierownik Działu Logistyki Polkomtela, komentuje: „Przekazanie części procesów logistycznych w outsourcing było decyzją strategiczną. Wpłynęła ona na efektywność całej firmy. Współpraca z operatorem logistycznym umożliwia nam skoncentrowanie się na podstawowej działalności, czyli sprzedaży usług telekomunikacyjnych.”

Utrzymać panowanie

Zmiana w modelu funkcjonowania firmy wymagała zmiany w systemie SAP. W tym celu Polkomtel zdecydował się na wykorzystanie tzw. scenariusza DWMS (Decentralized Warehouse Management – zarządzanie zdecentralizowanym magazynem) – funkcjonalności SAP wspierającej obsługę procesów logistycznych przez firmę zewnętrzną.

Wdrożenie DWMS wymagało rozbudowy systemu SAP Polkomtela, m.in. w obszarach gospodarki materiałowej (MM) i sprzedaży i dystrybucji (SD).

Kluczową częścią projektu było przygotowanie rozwiązania, zapewniającego niezawodną i wydajną komunikację między systemami Polkomtela i arvato. Należało przy tym uwzględnić ogromną skalę wymiany informacji. Dlatego zdecydowano się na wybór technologii integracyjnej SAP Exchange Infrastructure (SAP XI) – komponentu platformy integracyjnej SAP NetWeaver.

Roman Wąsik, Kierownik Programu SAP, Polkomtel

Roman Wąsik, Kierownik Programu SAP ze strony Polkomtela, powiedział: „W ciągu tygodnia system SAP obsługuje kilka tysięcy przyjęć oraz wysyłek towarów, co bezpośrednio przekłada się na ilość komunikatów elektronicznych, które również liczone są w tysiącach dziennie. Sprawność komunikacji umożliwia szybką reakcję na zamówienie klienta lub zmiany popytu. Aby zapewnić niezawodność rozwiązania informatycznego, oparliśmy się na sprawdzonej platformie, jaką jest SAP NetWeaver, a do wdrożenia zaangażowaliśmy BCC, firmę doskonale znającą możliwości technologii SAP XI”.

Polkomtel wybrał BCC jako kompleksowego partnera w tym przedsięwzięciu. Zespół BCC odpowiadał za zmiany i rozbudowę SAP w modułach MM i SD, za wdrożenie DWMS, jak i za przygotowanie i uruchomienie środowiska integracyjnego SAP XI.

Warto wspomnieć, że projekt był przedsięwzięciem pionierskim – jako jedno z pierwszych wdrożeń DWMS w Polsce. Ponadto, to jeden z pierwszych przykładów wykorzystania technologii SAP XI na taką skalę. Efektem pracy specjalistów Polkomtela i zespołu BCC jest niezawodnie działające rozwiązanie, wszechstronnie wspierające nowy model biznesowy Polkomtela w zakresie logistyki.

„Sprawna obsługa logistyczna to krytyczny dla nas punkt, mający istotny wpływ na to, jak klienci i rynek oceniają naszą firmę. Zaproponowane przez BCC (aktualnie All for One Poland) podejście do wdrożenia zmian w SAP przyczyniło się do tego, że nowy model biznesowy jest kompleksowo wspierany przez system. Zapewnia to nam pełną kontrolę nad procesami obsługiwanymi przez operatora” – podsumowuje Dariusz Poterek.

Okiem operatora logistycznego

Zdaniem Waldemara Kaczmarka – Dyrektora Obszaru Telco w arvato services Polska, przekazanie procesów logistycznych w outsourcing pozwala zmniejszyć stany magazynowe, przyspieszyć dystrybucję towarów i w pełni kontrolować koszty logistyki.

Współpraca z zewnętrznym operatorem logistycznym daje szereg dodatkowych korzyści, wynikających z optymalizacji procesów logistycznych oraz podziału kompetencji i odpowiedzialności. Ponadto operator wspiera rozwój klienta, rozbudowując swoją infrastrukturę proporcjonalnie do zwiększonych potrzeb klienta, oraz utrzymując wysoką jakość obsługi.

DWMS dla operatora i dla klienta

W scenariuszu DWMS system SAP operatora logistycznego, obsługujący obszar magazynowy, może zostać zintegrowany z dowolnym systemem klienta – nie tylko z mySAP ERP. Wszystkie procesy biznesowe związane z ilościowo-wartościowym księgowaniem ruchów materiałowych zachodzą zawsze po stronie systemu ERP klienta.

System SAP operatora jest z kolei odpowiedzialny za właściwą obsługę przyjęć i dystrybucji towarów oraz pozostałe procesy magazynowe, takie jak zarządzanie miejscem składowania, rozmieszczanie zapasów, pobrania i pakowanie towarów oraz gospodarka zapasami na poziomie miejsca składowania.

Wymiana dokumentów między dwoma odrębnymi systemami wykonywana jest z punktu widzenia SAP dzięki zastosowaniu Business Application Programming Interface (BAPI). Wszystkie dokumenty dostaw – przychodzące i wychodzące – są zawsze tworzone po stronie systemu ERP (np. SAP).

Zgodnie z tą regułą, gdy w systemie ERP klienta z poziomu gospodarki magazynowej tworzony jest ruch materiałowy, system generuje dostawę przychodzącą lub wychodzącą, która przesyłana jest do systemu magazynowego operatora (SAP WM). Tam na jej podstawie wykonywane są pobrania bądź rozmieszczenia zapasów. Po otrzymaniu potwierdzenia zakończenia operacji magazynowych w systemie inicjującym proces, odbywa się księgowanie dokumentów wydań bądź przyjęć.

W analogiczny sposób w scenariuszu DWMS obsługuje się wszystkie procesy operacyjne (sprzedażowe, zakupowe, inwentaryzacja itd.), które inicjują ruchy magazynowe w magazynie operatora.

Polkomtel SA jest jednym z trzech operatorów telefonii komórkowej w Polsce, oferującym swoje usługi pod markami: Plus i Sami Swoi. Polkomtel jest pionierem we wprowadzaniu na polski rynek najnowszych rozwiązań technologicznych i teleinformatycznych. Klienci sieci jako pierwsi w Polsce mogli korzystać z usług szybkiej transmisji danych HSCSD oraz pakietowej transmisji danych GPRS i EDGE, a także z pełnego zakresu usług wykorzystujących zaawansowane technologie telefonii komórkowej, łącznie z technologią UMTS. Sieć Plus GSM oferuje obecnie najszerszy zasięg technologii 3G w Polsce. Firma dysponuje siecią salonów firmowych oraz świadczy swoje usługi w drodze sprzedaży bezpośredniej.